Ο Iάννης Ξενάκης αυτοπροσωπογραφείται
«Δεν ήθελα να γίνω συμβατικός»
TΟ ΠPΟΣΩΠΟ TΟY, ME TH BAΘIA ΟYΛH KAI TΟ ΓYAΛINΟ MATI, HTAN ΣYNYΦAΣMENΟ ME THN IΔIΟΦYΪA, THN ENEPΓEIA KAI TH ΔIAΦΟPETIKΟTHTA TΟY. «NΟMIZΩ ΟTI EXΩ ΓINEI AYTΟ ΠΟY EIMAI EΞAITIAΣ TΟY TPAYMATΟΣ MΟY», ΛEEI Ο ΞENAKHΣ
ΜΙΚΕΛΑ ΧΑΡΤΟΥΛΑΡΗ
«Δεν ακούω καλά τις υψηλές συχνότητες και υπάρχει ακόμα ένας συνεχής ήχος στο αυτί μου», εκμυστηρεύθηκε μια μέρα του 1980 ο 59χρονος τότε Ιάννης Ξενάκης στον Ούγγρο Μπάλιντ Αντράς Βάργκα. «Το μεγάλο θραύσμα (σ.σ.: της οβίδας που έσκασε δίπλα του στις μάχες των Δεκεμβριανών) κατέστρεψε το ζυγωματικό οστό. Αν με είχε κτυπήσει λίγο ψηλότερα, δεν θα την είχα γλιτώσει. Έχασα όμως ένα μάτι, με αποτέλεσμα, μήνες αργότερα να μην μπορώ να σταθώ όρθιος. Έπεφτα. Επί σειρά ετών, δεν μπορούσα να υπολογίσω αποστάσεις με το ένα μάτι που μου είχε μείνει. Όλα αυτά κατέληξαν στο γεγονός ότι δεν ζω στην πραγματικότητα. Είναι σαν να είμαι σ' ένα πηγάδι. Λόγω της εξασθένησης των αισθητηρίων οργάνων δεν μπορώ να συλλάβω αμέσως τον κόσμο που με περιβάλλει. Νομίζω πως σ' αυτό οφείλεται το ότι ο εγκέφαλός μου στράφηκε, όλο και πιο πολύ, προς την αφηρημένη σκέψη...».
Ο συνθέτης των «Μεταστάσεων» (1953), που εισήγαγαν στη μουσική την έννοια της μάζας, πέθανε τον Φεβρουάριο του 2001, στεφανωμένος με δάφνες. Ωστόσο, λίγοι υπέφεραν όσο αυτός στον μοναχικό του αγώνα. Ήταν απομονωμένος στο σχολείο, εσωτερικός στην Αναργύρειο των Σπετσών. Ήταν ξένος προς τον κοινωνικό του περίγυρο, καθώς τον ενδιέφεραν η αρχαία ελληνική φιλοσοφία και τα μαθηματικά. Ήταν απομονωμένος στη Γαλλία τόσο ως πολιτικός πρόσφυγας φακελωμένος από τη CIA όσο και ως πρωτοποριακός μουσικός. Επιπλέον είχε έναν δύσκολο χαρακτήρα. H αποφασιστικότητά του, η σπαρτιάτική του φύση, το πάθος του για τη μουσική τον έκαναν να νικήσει τελικά, όμως η εσωτερική του ανασφάλεια δεν καταλάγιασε ποτέ. Φοβόταν μήπως γίνει συμβατικός, μήπως μιμηθεί άλλους ή και τον εαυτό του.
«Μου αρέσει να ακούω κλασική μουσική», αλλά «νομίζω ότι ο Μότσαρτ είναι ασήμαντος», λέει ο Ξενάκης στις συνεντεύξεις του, που θα κυκλοφορήσουν στις 15/12
H «Συναρπαστική μαρτυρία», είναι μια αυτοπροσωπογραφία του η οποία προκύπτει μέσα από τις συζητήσεις του με τον Ούγγρο δημοσιογράφο Βάργκα το 1980 και το 1989. H ιδιωτική του ζωή, τα αδέλφια του, η Γαλλίδα γυναίκα του, η κόρη του η Μάχη, τα καλοκαίρια του με το καγιάκ στις ανταριασμένες θάλασσες της Αμοργού, απουσιάζουν - καταγράφονται όμως στα βιβλία τής Φρανσουάζ Ξενάκη (εκδ. Πατάκης). Είναι πολλές, αντίθετα, οι ειδικές αναφορές στην τεχνική των συνθέσεών του, στους τρόπους και στις καινοτομίες του, που θα ικανοποιήσουν και τους πιο απαιτητικούς γνώστες του έργου του. Όμως αυτό το βιβλίο δεν απευθύνεται σε ένα ειδικό κοινό, αλλά στον μέσο ανήσυχο αναγνώστη ο οποίος και θα γοητευθεί. Διότι θα παρακολουθήσει την περιπέτεια ενός ανθρώπου, που πατούσε γερά στη γη αλλά η σκέψη του είχε την τόλμη ενός συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας. Ενός ανθρώπου που όλη του η ύπαρξη ήταν στραμμένη εμπρός, στην αναζήτηση του καινούργιου. «Δεν είμαι πολέμιος της παράδοσης» διευκρίνιζε. «Μάχομαι για διαφορετικούς σκοπούς».
Ο Ξενάκης δεν μιλάει σαν ιεροφάντης. Μιλάει με αμεσότητα και από τα σχόλιά του προκύπτουν ανάγλυφα οι προσωπικότητες και τα διακυβεύματα της εποχής του: η σχέση επιστήμης - τέχνης, η σχέση παράδοσης - νεωτερικότητας, ο αυτοσχεδιασμός, η στράτευση, η έννοια της πρωτοπορίας. Ο αναγνώστης παρακολουθεί τις ιδέες (αλλά και τις μικρότητες) του μεγάλου αρχιτέκτονα Λε Κορμπιζιέ, κοντά στον οποίο δούλεψε την περίοδο 1948 - 1960, τις κλίκες στη «νέα μουσική» - με τον Στοκχάουζεν που προσποιούταν πως τον αγνοούσε και με τον Μπουλέζ ο οποίος σάρωνε τις κρατικές επιχορηγήσεις - συναντά τον Μπερνστάιν και τον Κέιτζ, τον Μεσιάν και τον Σέρχεν οι οποίοι τον ενθάρρυναν, βλέπει τα σκάνδαλα που προκαλούσαν οι συνθέσεις του και τους μαθητές του οι οποίοι άρχισαν να ξεφυτρώνουν. «H μουσική μου δεν κάνει επανάσταση», εξηγεί ο Ξενάκης. «Οι ήχοι δεν είναι νέοι - οι συνδυασμοί τους είναι». Όταν πια αναγνωρίζεται θα περίμενε κανείς να είναι αισιόδοξος. Όμως όχι. Δεν βλέπει την τέχνη να έχει κοινωνικό ρόλο. «Ο καλλιτέχνης», λέει, «ρίχνει ένα μπουκάλι στο νερό».
ΠΟΛΕΜΗΣΕ ΣΤΑ ΔΕΚΕΜΒΡΙΑΝΑ, ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΤΗΚΕ ΣΕ ΘΑΝΑΤΟ
Ο Ξενάκης δεν ξετύλιγε ποτέ τις αγωνιστικές περγαμηνές του. Σε τούτο το βιβλίο είναι όμως εύγλωττος. Εντάχθηκε στο KKE το 1940, πεισμένος από τη «ρεαλιστική και αποφασιστική πολιτική του», πολέμησε στα Δεκεμβριανά και δραπέτευσε με πλαστό διαβατήριο στην Ιταλία το 1947, οπότε και καταδικάστηκε σε θάνατο. Παραήταν «σταμπαρισμένος» για να φυγαδευθεί όπως ο Καστοριάδης, ο Αξελός, ο Σβορώνος κι άλλοι αριστεροί διανοούμενοι με τις γνωστές γαλλικές υποτροφίες... «Τουλάχιστον το 70% του πληθυσμού συμμετείχε στον αγώνα που διεξήγε το EAM. Ποτέ στην ιστορία της η Ελλάδα δεν ήταν τόσο ενωμένη», τονίζει στον Βάργκα. Και περιγράφει το αίτημα των κοινωνικών αλλαγών, τη σημασία του ένοπλου αγώνα, την παρέμβαση των Βρετανών που «προσπάθησαν να καταπνίξουν αυτό το κίνημα» . «Δυστυχώς η ηγεσία του K.K. δεν ήταν αρκετά έμπειρη για να εκτιμήσει σωστά την κατάσταση. Οι κομμουνιστές άφησαν όλα τα ισχυρά χαρτιά τους να χαθούν».
Αρχειοθήκη ιστολογίου
-
▼
2008
(92)
-
▼
Ιουνίου
(92)
- Η γενιά της κατοχής / του Δημήτρη Νιάνια 21-12-200...
- για την υπεράσπιση του Καστοριάδηby Θ. 11:23am, Sa...
- Πέθανε το πρωί της Παρασκευής, σε ηλικία 93 ετών, ...
- Κρανάκη, Μιμίκα Ι. | Kranaki, Mimika I. Σύντομη β...
- Ο Καστοριάδης είχε θέσει µε ιδιαίτερη δριµύτητα το...
- Θεοφάνης Τάσης: ο πολιτικός Καστοριάδης και η πολι...
- ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΚΡΙΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ Ο Κορνήλιος Κα...
- Με το όραμα της αυτοθεσμιζόμενης κοινωνίας Δεν χωρ...
- Ροζέ Μιλλιέξ, ο Γάλλος λόγιος που έζησε και έδρασε...
- Πέθανε ο διανοούμενος και φιλέλληνας Ροζέ Μιλλιέξ ...
- Κορνήλιος Καστοριάδης: Εκφραστικά Μέσα Της Ποίησης...
- AMBASSADE DE FRANCE EN GRÈCE Athènes, le 7 jui...
- Αναμνήσεις απο τις σπουδές στο Παρίσι ...
- Κορνήλιος Καστοριάδης: Η άνοδος της ασημαντότηταςΠ...
- 1922: Γέννηση του Κορνήλιου Καστοριάδη, στην Κωνστ...
- Κορνήλιος Καστοριάδης - Φιλοσοφία της Αυτονομίας (...
- «Το ταξίδι του Ματαρόα, 1945.Διακρινοντας Μια ματ...
- «Ματαρόα»Η ΣΥΝΑΡΠΑΣΤΙΚΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΚΑΜΠΑ ΚΑΙ Τ...
- .«Το ταξίδι του Ματαρόα, 1945 – Στον καθρέφτη της ...
- Ματαρόα.ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΚΟΥΡΤΟΒΙΚhttp://ta-nea.dolnet.g...
- Ο Κορνήλιος Καστοριάδης (Κωνσταντινούπολη, 11 Μαρτ...
- ΤΕΧΝΕΣ :: ΒΙΒΛΙΟ :: ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ Πέθανε στα 88 τη...
- Διάβασα χθές στην Καθημερινή πρώτη φορά για τη Μιμ...
- Μιμίκα ΚρανάκηΗ Μιμίκα Κρανάκη, συγγραφέας του Con...
- Μια άλλη ΕυρώπηΟ Καστοριάδης και εμείςΤέτα Παπαδοπ...
- «Το ταξίδι του Ματαρόα,1945 Στον καθρέφτη της μνήμ...
- Το πλοίο «Ματαρόα»Κύριε διευθυντάΑνοίγοντας το κυρ...
- Καληνύχτα Ροζέ, καλημέρα θλίψη Αντιγράφω από «Τα Ν...
- «Ματαρόα» 1945Το θρυλικό «Ματαρόα». Στα πολυνησιακ...
- Ημερολόγια καταστρώματος ενός πλοίου που το λέγαν ...
- Ιωάννης Ξενάκης «Η μουσική μιλάει μόνο στο μυαλό» ...
- ΙΑΝΗΣ ΞΕΝΑΚΗΣ Ο μουσικός των αριθμών Ελεύθερη Σκέψ...
- Γιάννης Ξενάκης - Στοιχεία πιθανοτικών μεθόδων μου...
- Ο Iάννης Ξενάκης αυτοπροσωπογραφείται«Δεν ήθελα να...
- Ετσι τραυματίστηκε ο Ξενάκης Από τη Ροζίτα Σώκου λ...
- Γιάννηs Ξενάκηs. «Ετσι έχασε το μισό του πρόσωπο.....
- Ιάννης Ξενάκης.Οι «γαλαξίες» του στοχαστή μουσικού...
- Ιάννης Ξενάκης Βιογραφικά στοιχείαΓεννήθηκε στη Βρ...
- ο Γλωσσολόγος και Νεοελληνιστής Σταμάτης Καρατζάς....
- Τ. Ζενέτος, Κατοικία στη Γλυφάδα, 1961.Ελληνικότητ...
- Μια σημαντική έκθεση αρχιτεκτονικής με σημείο αναφ...
- Τ. Ζενέτος Υπάρχουν γυάλινα κτίρια τα οποία συγκατ...
- Ε. ΚΡΙΑΡΑΣ Ο ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Ε. ΚΡΙΑΡΑΣ ΑΠΑΝΤΑ ΣΤΟΝ Γ. Μ...
- Επιστολές λογίων προς τον Ε. Κριαρά Του Ν. Δ. Τρια...
- Εμμανουήλ Κριαράs Ενας αιώνας θητεία στη γλώσσαΗ ί...
- Ε. ΚΡΙΑΡΑΣ Ο Καραμανλής αναγνωρίζει τη δημοτική γλ...
- Ε. ΚΡΙΑΡΑΣ * Παρακολουθώ τελευταία τα «αντιλεγόμεν...
- Ε. ΚΡΙΑΡΑΣ ΕΝΑ ΓΛΩΣΣΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ, ΓΙΑ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΧΕ...
- Εμμανουήλ Κριαράs Ενας αιώνας θητεία στη γλώσσαΗ ί...
- Ο Ε. Κριαράς γεννήθηκε στον Πειραιά (1906). Τελείω...
- Επιστολές λογίων προς τον Ε. Κριαρά Ε. Κριαράς «Αλ...
- Ο Ε. ΚΡΙΑΡΑΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ 4Οή ΕΠΕΤΕΙΟ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΑ...
- Γραμματικές της νέας Ελληνικής Τσοπανάκης, Α. Γ. 1...
- Γραμματικές της νέας Ελληνικής Χρήστος Κλαίρης - Γ...
- Η Μιμίκα Κρανάκη πέθανε ήσυχα στο Παρίσι Ολγα Σελλ...
- Το ταξίδι του Ματαρόα, 1945 Στον καθρέφτη της μνήμ...
- .«Το ταξίδι του Ματαρόα, 1945 – Στον καθρέφτη της ...
- Γράφει η Ναταλί Κάππα24 / 04 / 2008Η δημιουργός κα...
- Ν. Ανδρικοπούλου:«Το ταξίδι του Ματαρόα,1945 Στον ...
- Φόρος τιμής στον Ντίκο ΒυζάντιοΗμ/νία έκδοσης: 25 ...
- ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΚΑΓΚΕΛΑΡΗ "Α...
- Χαμένοι στο βλέμμα του Βυζάντιου 06/09/2007 18:...
- Στα ίχνη του χαμένου βλέμματος…Εκθεση αφιερωμένη σ...
- αφήγηση Η γυναίκα με τα μεγάλα μάτια Πώς διέφυγαν ...
- Ανθρωποκεντρικές συνθέσεις «Ντίκος Βυζάντιος, στα...
- Στα ίχνη του Ντίκου «E» 1/9 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑ...
- ΠOΛITIΣMOΣ Hμερομηνία δημοσίευσης: 14-08-07 «Εφ...
- Εγκαινιάστηκε την Παρασκευή 7 Σεπτεμβρίου στο κεντ...
- Ο Ντίκος Βυζάντιος γύρισε σπίτιΕνα μήνα μετά τον θ...
- Ο Ντίκος Βυζάντιος, ένας από τους κορυφαίους Ελλην...
- Μια μέρα θα γυρίσειΈλλης Αλεξίου Ο συνάδελφός μου ...
- Ελλη ΑλεξίουΗ αυτοβιογραφική ταινία - ντοκουμέντο ...
- Πριν 28 χρόνια, στις 20 Αυγούστου 1979, δημοσιεύθη...
- ΑΛΕΞΙΟΥ, ΕΛΛΗ ΕΛΛΗ ΑΛΕΞΙΟΥ (1894-1988) Η Έλλη ...
- ΕΛΛΗ ΑΛΕΞΙΟΥ (1894 - 1988) Η πεζογράφος Έλλη Αλεξ...
- ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΛΛΗΣ ΑΛΕΞΙΟΥ Η Ελλη Αλεξίου γεννήθηκε...
- Η Έλλη Αλεξίου -αδελφή της Γαλάτειας Καζαντζάκη- γ...
- «Contre-temps» της Μιμίκας Κρανάκη (Βιβλιοπωλείον ...
- Γαλλικό Ινστιτούτο: Εκατόν ένα χρόνια συνεργασίας ...
- Ματαρόα, το πλοίο της μεγάλης φυγής Μαρτυρίες για...
- Νίκος Γ. Σβορώνος: Η έγκυρη μαρξιστική εκδοχή της ...
- « Melpo, c’est la Grèce, c’est la Méditerranée, c’...
- ΟΚΤΑΒΙΟΣ ΜΕΡΛΙΕΜερλιέ Οκτάβιος (Merlier Octave) (Ρ...
- Octavius MerlierE VicipaediaSalire ad: navigatione...
- Cranaki Mimika"ΜΑΤΑΡΟΑ" σε δύο φωνές. Σελίδες ξενη...
- Ματαρόα, το πλοίο της μεγάλης φυγής Μαρτυρίες για...
- MataroaUn article de Wikipédia, l'encyclopédie lib...
- Kostas AxelosUn article de Wikipédia, l'encyclopéd...
- Mataroa – Le navire de fuiteDeux livres sont publi...
- Βιογραφικό Γεννήθηκε στο Βόλο στις 16 Ιανουαρίου 1...
- ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΚΩΣΤΑ ΠΑΠΑΪΟΑΝΝΟΥΝΙΚΟΣ ΤΖ. ΣΕΡΓΗΣΔρ....
- ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΚΩΣΤΑ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥΟ Κώστας Στρ. Παπαϊ...
-
▼
Ιουνίου
(92)
Κυριακή 8 Ιουνίου 2008
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου