Πληροφορίες

Η φωτογραφία μου
ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ART-ACT SFAELOU 3. 11522 ATHENS GREECE CONTEMPORARY ART INSTITUTE ART-ACT SFAELOU 3. 11522 ATHENS GREECE THE CONTEMPORARY ART INSTITUTE ART-ACT SFAELOU 3. 11522 ATHENS GREECE, COLLECTED AND COLLATED INFORMATION (Media) FOR THE WORK OF VISUAL ARTISTS GRADUATES AND STUDENTS OF THE SCHOOL OF FINE ARTS. PURPOSE IS AN ARCHIVE OF RESEARCH AND STUDY. IF YOU ARE INTERESTED SEND POSTAL (NOT REGISTERED, COURIER, WEBSITES, E-MAIL) WHAT YOU THINK YOU HOW TO (BIOGRAPHY, PUBLICATIONS, DOCUMENTS, PHOTOS PROJECTS, DVD, CD-R, LISTS OF REPORTS, etc.). THE MATERIALS WILL NOT BE RETURNED. CHRISTOS THEOFILIS PHONE NUMBER.: 6974540581 ADDRESS .: ART-ACT SFAELOU 3. 11522 ATHENS GREECE ART-CRITIC,CURATOR OF ART EXHIBITIONS,PERMANENT PARTNER OF THE NEWSPAPERS http://www.avgi.GR http://www.kte.gr/ JOURNAL INVESTOR -CULTURE http://www.xronos.gr / http://www.ihodimoprasion.gr/ http://www.edromos.gr/ MAGAZINE INFORMER



Οκτάβιος και Μέλπω Μερλιέ























Αρχειοθήκη ιστολογίου

Κυριακή 8 Ιουνίου 2008

Ε. ΚΡΙΑΡΑΣ Ο Καραμανλής αναγνωρίζει τη δημοτική γλώσσα
Ε. ΚΡΙΑΡΑΣ


Στα πολλά που δικαιολογημένα γράφονται αυτές τις μέρες για τον Κωνσταντίνο Καραμανλή δεν είδα να τονίζεται και το γεγονός ότι ως κυβερνήτης προώθησε και έλυσε από την πλευρά της πολιτείας το ζήτημα της γραπτής γλώσσας στο δημόσιο βίο.




Το ζήτημα είχε ήδη από πολλές δεκαετίες αντιμετωπιστεί με επιτυχία στο χώρο της λογοτεχνίας. Ακόμα και στα χρόνια της δικτατορικής επταετίας άρχισε να εισχωρεί γενικότερα στις εφημερίδες ένα είδος δημοτικής. Είχε επίσης αρχίσει να αντιμετωπίζεται όχι μόνο στις θεωρητικές επιστήμες (κυρίως στις φιλολογικές), αλλά και στις άλλες. Όμως η απουσία της κρατικής αναγνώρισης όχι μόνο κρατούσε την εκπαίδευση σε μια ρευστή και επικίνδυνη στασιμότητα, που είχε εξελιχθεί σε οπισθοδρόμηση με τα ανόητα μέτρα της δικτατορίας, αλλά και όσοι είχαν εμπειρικό κατατοπισμό στο γλωσσικό ζήτημα δίσταζαν και αδρανούσαν μένοντας μακριά από μια ουσιαστική προσπάθεια για προώθηση του γλωσσικού θέματος. Χρειαζόταν η αποφασιστική ενέργεια της πολιτείας που θα έλυνε τελειωτικά το ζήτημα. Χρειαζόταν ο πολιτικός εκείνος που, υπερνικώντας τα εμπόδια λόγω του κύρους που διέθετε, θα αποφάσιζε για το ζήτημα. Η πράξη κατόπιν θα επηρέαζε και τους ακατατόπιστους ακόμη να οδηγηθούν στην αναγκαία, την απαραίτητη λύση. Ο Καραμανλής επιστρέφοντας στη χώρα και στην πολιτική ζωή του τόπου ήταν, πιστεύω, ήδη αποφασισμένος, μέσα στα άλλα μέτρα που θα έπαιρνε, να λύσει και το γλωσσικό ζήτημα από την πλευρά του κράτους. Ευθύς από το καλοκαίρι του 1974 έδειξε τις διαθέσεις του στο θέμα της γλώσσας και της εκπαίδευσης με την ανάθεση του υπουργείου Παιδείας στο δημοτικιστή διαπρεπή καθηγητή αείμνηστο Νικόλαο Λούρο. Στη συνέχεια αποφασίστηκε από το νέο υπουργό η σύγκληση πολυμελούς επιτροπής λογίων και λογοτεχνών αρμοδίων σε γλωσσο-εκπαιδευτικά θέματα για μια πρώτη αντιμετώπιση των μεταρρυθμιστικών προθέσεων του υπουργείου Παιδείας και της κυβέρνησης. Επιχειρήθηκε τότε μια πρώτη βελτίωση των σχολικών βιβλίων ως προανάκρουσμα ουσιαστικότερων βελτιώσεων. Στην αρχή του επόμενου χρόνου (1976) και επί υπουργίας Γεωργίου Ράλλη και μετά τη σύγκληση μιας συμβουλευτικής επιτροπής μελετητών και λογίων η πολιτεία αποφάσισε την αναγνώριση της δημοτικής γλώσσας και ως αντικειμένου και ως οργάνου διδασκαλίας στη δημοτική και τη μέση εκπαίδευση. Όπως ήταν φυσικό, η χρήση της δημοτικής αποφασίστηκε παράλληλα να καθιερωθεί και στο δημόσιο βίο. Δόθηκαν μάλιστα και οι πρώτες οδηγίες από το αρμόδιο υπουργείο Προεδρίας (υπουργός Γεώργιος Ράλλης) για την πρακτική εφαρμογή της απόφασης από τις αρμόδιες υπηρεσίες.

Έστω και αν ο ίδιος ο Γεώργιος Ράλλης δεν την επιδοκίμαζε αργότερα, σωστή ήταν η υπουργική του απόφαση να καθιερωθεί, όπως και καθιερώθηκε τότε, η διδασκαλία της αρχαίας ελληνικής γραμματείας μόνο από μεταφράσεις στο γυμνάσιο και αργότερα στο λύκειο από τα ίδια τα αρχαία κείμενα.

Η λύση αυτή νοθεύτηκε αργότερα από ατυχή απόφαση μεταγενέστερης διοίκησης του υπουργείου Παιδείας.

Αργότερα η ανάγκη των πραγμάτων επέβαλε κατοπινή κυβέρνηση να αποφασίσει όχι μόνο τη χρησιμοποίηση της δημοτικής στη σύνταξη των νόμων (1982), αλλά, ύστερα από σημαντική εργασία που έγινε από εικοσαμελή επιτροπή ειδικών, και την καθιέρωσή της ως γλώσσας της δικαιοσύνης. Και αυτό το αναθεωρημένο το 1985 Σύνταγμα της χώρας διατυπώθηκε σε δημοτική γλώσσα.

Το θέμα της αναγνώρισης της δημοτικής και οι συνθήκες κάτω από τις οποίες αποφασίστηκε η ιστορική αυτή αναθεώρηση και ανασυγκρότηση του επίσημου γλωσσικού καθεστώτος αξίζει να μελετηθεί αναλυτικότερα. Θα ήταν πολύ χρήσιμο όσοι διαδραμάτισαν σημαντικό ή δευτερεύοντα ρόλο στην ανανέωση των γλωσσικών μας πραγμάτων να θελήσουν να καταθέσουν τις μαρτυρίες τους. Ιδίως ο υπουργός Παιδείας και Προεδρίας κατά την περίοδο των συζητήσεων για την πραγμάτωση της αντικατάστασης θα άξιζε να καταθέσει τις μαρτυρίες του. Ο αγαπητός μας πρόεδρος, που ευτύχησε να είναι ο υπουργός της γλωσσικής εκείνης μεταρρύθμισης, θα ήταν χρήσιμο να διευκρινίσει και το δικό του, ασφαλώς σημαντικότατο, ρόλο στην πραγμάτωση του ιστορικού γεγονότος και τις απόψεις του τότε πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή, καθώς επίσης να πληροφορήσει γενικότερα για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες οδηγήθηκαν οι αρμόδιοι στην ιστορική απόφαση. Στο σημείωμά μου τούτο εγώ περιορίστηκα στο να πλησιάσω ακροθιγώς το θέμα.

Με την ευκαιρία αυτή θα ήθελα να προσθέσω και τούτο ακόμη: Σημαντική επίσης, με τήρηση των αναλογιών, υπήρξε και η απόφαση εκείνη του Καραμανλή με την οποία ιδρυόταν το Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών στη Φιλοσοφική Σχολή της Θεσσαλονίκης ­ της Βυζαντινής Θεσσαλονίκης. Δυστυχώς η ίδρυση του Κέντρου αυτού, μολονότι αποφασισμένη από τον ίδιο τον τότε πρωθυπουργό (1962), εξαιτίας της ακατάβλητης στον τόπο μας γραφειοκρατίας, πραγματοποιήθηκε με νόμο μόνο στα χρόνια της «αποστασίας» (1965-1966). Επειδή είχα παρακολουθήσει τότε το θέμα από κοντά, είμαι σε θέση να πληροφορήσω ότι την ανάγκη της ίδρυσης ενός τέτοιου Κέντρου την είχε τότε εισηγηθεί στον υπουργό της εποχής Παναγιώτη Παπαληγούρα ο μακαρίτης συνάδελφος καθηγητής της βυζαντινής τέχνης Στυλιανός Πελεκανίδης. Ο Παπαληγούρας είχε περαιτέρω εισηγηθεί το θέμα στον πρωθυπουργό και εκείνος καταρχήν το αποφάσισε τελικώς ύστερα από συνομιλία με τον πρωθυπουργό του Πελεκανίδη, συνοδευόμενου και από μένα τότε. Η συνάντησή μου εκείνη με το δυναμικό πρωθυπουργό μου έδωσε την ευκαιρία να διαπιστώσω την ευκολία με την οποία αντίκριζε και τα πνευματικά θέματα του τόπου, καθώς και το δυναμικό τρόπο με τον οποίο αντιμετώπιζε συζητητές και ζητήματα.

Ο Ε. Κριαράς είναι ομότιμος καθηγητής στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Δεν υπάρχουν σχόλια: