Ε. ΚΡΙΑΡΑΣ
ΕΝΑ ΓΛΩΣΣΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ, ΓΙΑ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΧΕΙ ΧΥΘΕΙ ΠΟΛΥ ΜΕΛΑΝΙ
Η μεταγραφή των ξένων ονομάτων
Προβλήματα μεταγραφής ξένων κύριων ονομάτων προβάλλουν, ακριβέστερα ξαναπροβάλλουν, σε ορισμένα πρόσφατα άρθρα του κ. Γιάννη Χάρη (ένθετο «ΠΡΟΣΩΠΑ» των «ΝΕΩΝ», της 6. και της 19. Ιουνίου 1999) και του κ. Δημοσθένη Κούρτοβικ (στο ένθετο της ίδιας εφημερίδας της 19. Ιουνίου 1999).
Ε. ΚΡΙΑΡΑΣ
Δε νομίζω ότι οι αρθρογράφοι βρίσκουν οριστική λύση των προβλημάτων αυτών. Σημειώνω ότι και άλλους πριν από μένα και εμένα πιο πρόσφατα (και μάλιστα επανειλημμένα) απασχόλησαν η μεταγραφή ονομάτων από ξένες γλώσσες, αλλά και η μεταγραφή αρχαιοελληνικών ονομάτων. Παραπέμπω ιδίως σε άρθρο μου στο λιγόζωο περιοδικό «Το Πρίσμα», αρ. 3, 1981, σελ. 5-13, που πέθανε μαζί με το διευθυντή του, αείμνηστο φίλο μου Δημήτρη Χατζή. Θα δώσω κατά συνοπτικό τρόπο τα συμπεράσματα του άρθρου μου εκείνου: Διαπίστωνα την ανάγκη με πιστότητα να μεταφέρονται στα γραπτά μας και μάλιστα με τα απλούστερα γράμματα (ι, ο, ε) και χωρίς επηρεασμό από την ξενική ορθογράφηση, τα ονόματα ξένων προσώπων. Η μεταγραφή αυτή είναι απαραίτητη σε δημοσιεύματα που απευθύνονται σε πλατύτερο κοινό· στα επιστημονικά κείμενα είναι απολύτως φυσικό τα ονόματα αυτά να μένουν αμετάβλητα. Και πρέπει η μεταγραφή να γίνεται με τον απλούστερο τρόπο γιατί τι κέρδος έχει ο αναγνώστης αν το όνομα του Flaubert γράφεται όπως γραφόταν παλαιότερα (καμιά φορά και τώρα): Φλωμπέρ; Ποια άραγε πραγματική αντιστοιχία προφοράς μπορεί να νοηθεί μεταξύ του κλειστού γαλλικού au και του δικού μας ωμέγα; Το ζητούμενο είναι να γνωρίσει το όνομα, έστω και μόνο στην προφορά του, εκείνος που δεν ξέρει την ξένη γλώσσα με την οποία συνδέεται το όνομα. Εκείνος που ξέρει την ξένη γλώσσα (και φυσικά και την ορθογραφία του) δε χρειάζεται να διαφωτιστεί. Έτσι σύμφωνα με τα παραπάνω κατέληγα να προτείνω τις ακόλουθες μεταγραφές: Flaubert-Φλομπέρ, Baudelaire-Μποντ(ε)λέρ, Rousseau-Ρουσό. Επειδή όμως οι περιπτώσεις μεταγραφής δεν είναι πάντα τόσο απλές όσο στις μνημονευόμενες αμέσως πιο πάνω περιπτώσεις, υποστήριζα ότι λύση ριζική του προβλήματος θα ήταν να χρησιμοποιήσομε, όπως είχε από παλαιότερα προταθεί, σημάδια πάνω σε φωνήεντα και σε σύμφωνα, για να δηλώσομε την ιδιάζουσα εκάστοτε προφορά. Όμως παρατηρούσα αμέσως ότι μια τέτοια καινοτομία θα επιβάρυνε αφόρητα τους γραμματικούς κανόνες, θα αλλοίωνε την εμφάνιση του νεοελληνικού γραπτού κειμένου, γενικώς θα προκαλούσε ανατροπή του καθιερωμένου ελληνικού αλφαβήτου και ατελείωτες διαμαρτυρίες. Μια τέτοια λύση δε θα έπρεπε λοιπόν να γίνει δεκτή.
Ειδικότερα για την απόδοση του ξενικού φθόγγου g θα χρησιμοποιούσαμε, όπως είναι φυσικό, το σύμπλεγμα γκ. Στην περίπτωση όμως που θα είχαμε ξενικούς φθόγγους ng, αυτοί θα έπρεπε να μεταγραφούν νγκ. (Σημειώνω ότι αυτό γίνεται σήμερα σε μεγάλη κλίμακα, όπως και οι άλλες προτάσεις μου εφαρμόζονται στην πραγματικότητα έστω και με μόνη την επίδραση της κοινής λογικής, αν όχι από επίδραση της μελέτης μου. Πάντως γεγονός είναι ότι μετά τη δημοσίευση της μελέτης μου εκείνης του 1981, έλαβα πάμπολλα γράμματα αναγνωστών που μου ανακοίνωναν ότι συμφωνούσαν με τις απόψεις μου. Επίσης συμφώνησε με τις γνώμες μου και ο Γάλλος νεοελληνιστής καθηγητής Yvon Tarabout σε συναφή βιβλιοκρισία του στο Bulletin du Centre d' etudes balkaniques, 3. 12. 1984. Ο Tarabout αποδέχεται παράλληλα και την άποψή μου ότι μπορούν να μείνουν οι ήδη καθιερωμένοι τρόποι μεταφοράς ορισμένων ονομάτων (Βύρων, Νεύτων, Μολιέρος, Βολταίρος, Δουμάς). Δέχεται ακόμη και την άποψή μου να μένουν αμετάβλητα τα βαφτιστικά ξένων προσώπων και να γράφομε λ.χ. Ζαν-Πολ Σαρτρ, Πολ Κλοντέλ, Κλοντ Φοριέλ. Παράλληλα ο μακαρίτης σήμερα Βούλγαρος κλασικός φιλόλογος, αλλά και γνώστης της νέας ελληνικής και του γλωσσικού μας ζητήματος Αλεξάντρ Νίτσεφ επιδοκιμάζει και εκείνος τις προτάσεις μου για τη μεταγραφή, προχωρεί μάλιστα σε περαιτέρω πρόταση ως προς ορισμένο σημείο. Δέχεται βέβαια να αποδίδονται τα ξενικά γράμματα b, d, g με τα δικά μας συμπλέγματα μπ, ντ, και γκ και, επηρεασμένος από την πρότασή μου το ng να αποδίδεται με νγκ, προτείνει κάτι ανάλογο για τους φθόγγους mb, nd· δηλαδή να αποδίδονται με τα συμπλέγματα μμπ, νντ. Έτσι όπως γράφομε: Ουνγκαρέτι-Ungaretti, θα γράφαμε και: Μίραμμπελ-Mirambel, Πιρανντέλο-Pirandello, Ανντρέγεφ-Andrejev. Σχετικά τώρα με τη μεταγραφή του συμπλέγματος mp και nt προτείνει ο Nicev να μεταγράφομε χρησιμοποιώντας μεταξύ των γραμμάτων μ και π, ν και τ, απόστροφο για να δηλώνετε η χωριστή προφορά του μ και του ν από το π και το τ, που τα συνοδεύουν. Αν'τουάν για να αποδώσομε το Antoine και Αμ'πέρ για να αποδώσομε το Ampere. Στην ουσία και το αναφέρει ο Nicev προωθεί την άποψή μου για τη μεταγραφή του ηg σε νγκ προτείνοντας το διπλό μ και το διπλό ν για την απόδοση των έρρινων mb και nd. Η πρόταση του Nicev με βρήκε σύμφωνο με μόνη τη διαφορά ότι προτιμώ αντί της αποστρόφου μεταξύ του ν και του συμφωνικού συμπλέγματος ενωτικό (μικρή παύλα). (Το σημάδι αυτό άλλοτε ενώνει και άλλοτε χωρίζει). Υπενθυμίζω ότι σήμερα στην πράξη, όταν θέλομε να υπογραμμίσομε ένα τμήμα μιας λέξης κατά το γράψιμο, σημειώνομε αυτή τη μικρή παύλα, δηλ. το ενωτικό μετά το πρώτο αυτό τμήμα της λέξης που θέλομε να υπογραμμίσομε. Νομίζω ότι η πρόταση Nicev, ελαφρά τροποποιημένη, μπορεί να γίνει αποδεκτή. Τις τελευταίες αυτές απόψεις υποστήριξα και σε ομιλία μου σε φιλολογικό μνημόσυνο για το Λίνο Πολίτη (Τιμητικός τόμος, Επιστημονική Επετηρίδα Φιλοσοφικής Σχολής, Θεσσαλονίκη 1988, σελ. 133-4).
Ο κ. Κούρτοβικ στο μνημονευμένο άρθρο του προτείνει, όπως το είπα και άλλοι παλαιότεροι, τη συμπλήρωση του αλφαβήτου μας με την προσθήκη σημαδιών πάνω σε γράμματα. Όπως όμως υποστήριξα και πιο πάνω, μια τέτοια λύση δε θα ικανοποιούσε γενικότερα, ενώ η λύση που έχω προτείνει με τα παραπάνω δύο άρθρα μου αντιμετωπίζει, νομίζω, με επάρκεια και λύνει το ζήτημα σε όλες τις περιπτώσεις στις οποίες παρουσιάζεται.
Απαντώ τώρα σε ορισμένες απορίες των κ.κ. Χάρη και Κούρτοβικ. Ως προς την απλοποίηση των διπλών συμφώνων που απασχολεί τον κ. Χάρη υπενθυμίζω ότι το ίδιο γίνεται και στην ορθογράφηση ουσιαστικών που προέρχονται από ξένη γλώσσα (piatto-πιάτο). Σημειώνω ότι ήδη απαντούν και σε ονόματα τέτοιες μεταγραφές, και δεν ξενίζουν (Μιτεράν-Mitterrand).
Ως προς τη μεταγραφή του γαλλικού u, «δε χαλά ο κόσμος» αν το μεταγράψομε καμιά φορά ι. Γενικότερα παρατηρώ ότι ορισμένα τοπωνύμια (Γιβραλτάρ, Σαρδηνία, Κορσική) θα μπορούσαν να ακολουθούν την παραδοσιακή γραφή τους, όπως, καθώς είδαμε, τα ονόματα Βύρων, Νεύτων, Θιέρσος και μερικά άλλα ίσως. Λογική είναι, νομίζω, η παρατήρηση του κ. Χάρη ότι «η δουλειά» μόνο από αρμόδιους φορείς (εννοεί ασφαλώς: ειδικούς) μπορεί να γίνει».
Τώρα ως προς τα απορήματα του κ. Κούρτοβικ. Πρώτα πρώτα σχετικά με την όσο γίνεται σωστότερη προφορά του ξένου ονόματος όταν βέβαια την ξέρομε δικαιολογημένη είναι η παρατήρησή του ότι δεν είναι κανονικό να ελέγχεται εκείνος που μπορεί να προφέρει σωστότερα (όσο γίνεται) το ξένο όνομα. Σωστά επίσης διατυπώνει την ανάγκη να ξεχωρίζεται στη μεταγραφή μας και στην προφορά μας η διάκριση του b και του mb, του d και του nd· προσθέτω: και του nt, του nd και του d. Αυτό βέβαια ισχύει και για ελληνικές λέξεις που η προφορά τους διαφοροποιείται, καθώς πρόκειται για διαφορετικές λέξεις που γράφονται ομοιόμορφα. Είναι η περίπτωση των λέξεων βεντέτα=εκδίκηση και βεντέτα=ξεχωριστή ηθοποιός.
Τώρα ότι καμιά φορά βρισκόμαστε σε αδυναμία να μεταφέρομε με διάφορο τρόπο ονόματα που προφέρονται (για το δικό μας το σύστημα) τάχα το ίδιο (ονόματα: Es και Hoess) είναι βέβαιο. Τότε λύση είναι να παραθέτομε σε παρένθεση και την ξένη γραφή του ονόματος, για να είναι απολύτως ενημερωμένος ο αναγνώστης.
Ας σημειώσω και τούτο: Η γειτνίαση γραμμάτων που δεν είναι συνηθισμένη στη γλώσσα μας δεν πρέπει να μας ξενίζει. Και οι Γερμανοί λ.χ. μεταγράφοντας δικά μας ονόματα με αρχικό σύμπλεγμα mp γράφουν στην αρχή της λέξης Mp, που δεν είναι καταρχήν ανεκτό σε γερμανικό κείμενο. Επισημαίνω ότι και το Ιστορικό Λεξικό της Ακαδημίας ήδη από τα χρόνια (και με την έγκριση) του Γεώργιου Χατζιδάκι χρησιμοποιεί τα ξενικά στοιχεία b, d, g κ.ά. για να αποδώσει πιστά ορισμένους φθόγγους της νέας ελληνικής.
Γενικά πρέπει να παρατηρήσω με ικανοποίηση ότι σε μεγάλη κλίμακα εφαρμόζονται σήμερα στον Τύπο και σε προσωπικότερα δημοσιεύματα λίγο-πολύ ορισμένες από τις απλοποιήσεις που έχουν προταθεί.
Είχα γράψει τα προηγούμενα όταν ήρθε στα χέρια μου το τεύχος «Οδηγός νεοελληνικής γλώσσας» (Πατάκης, 1999) με την επιμέλεια της κ. Άννα Ιορδανίδου. Σε ειδικό κεφάλαιο για τη μεταγραφή ξένων ονομάτων (σελ. 141-50) παρέχονται σχετικές με το θέμα προτάσεις του Μανόλη Τριανταφυλλίδη, αγνοούνται όμως τα δύο ειδικά για το θέμα δικά μου δημοσιεύματα, που μνημονεύτηκαν στην αρχή του άρθρου τούτου. Η συγγ. γνωρίζει μόνο την εφαρμογή που έκαμα των προτάσεών μου στον «Πίνακα ξένων κύριων ονομάτων» (στο τέλος του «Λεξικού μου της δημοτικής, γραπτής και προφορικής», 1995). Η συγγρ. εξάλλου του κεφαλαίου του «Οδηγού» που αναφέρεται στη μεταγραφή κ. Άννα Σταυροπούλου δε φαίνεται να είναι ενήμερη σε όσα λέγονται στα Προλεγόμενα του Λεξικού μου ως προς το εφαρμοζόμενο σύστημα. Διατυπώνονται σχόλια για τα συναφή προβλήματα και η συγγρ. καταλήγει ότι το ζητούμενο είναι ένα σύστημα μεταγραφής ευέλικτο και λογικό που θα ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις, υπονοώντας πάντα πορεία προς την απλούστευση. Τελικά νομίζω ότι στη βιβλιογραφία του τεύχους είχαν θέση και τα ακόλουθα δημοσιεύματα: Ε. Κριαρά, Η γλώσσα μας, Θεσσαλονίκη 1992, Άρθρα και σημειώσεις ενός δημοτικιστή, Θεσσαλονίκη 1978 και Η σημερινή μας γλώσσα, Μαλλιάρης-Παιδεία, Θεσσαλονίκη 1984.
Σχετικά τώρα με την προφορά, θέμα που θίγεται σε νεότερο άρθρο του κ. Χάρη («ΤΑ ΝΕΑ» «ΠΡΟΣΩΠΑ», τεύχος 17, 3 Ιουλίου 1999) τη σωστή προφορά των ξένων ονομάτων, δεν μπορούμε, νομίζω, να αποκλείσομε σωστά να προφέρονται τα ξένα ονόματα, όταν αυτό είναι κατορθωτό, ούτε φυσικά να καταδικάζομε την αδυναμία σωστής προφοράς. Είναι βέβαιο ότι ορισμένοι φθόγγοι δεν ταυτίζονται στις διάφορες γλώσσες. Οι Γάλλοι διαβάζουν και προφέρουν ορισμένα ξένα γι' αυτούς ονόματα με τις δικές τους δυνατότητες. Στις περιπτώσεις αυτές τα στοιχεία είναι κοινά (πανευρωπαϊκά) και δεν υπάρχει περίπτωση μεταγραφής. Προφέρονται τα ξένα ονόματα κατά τις δυνατότητες του κάθε λαού.
Η ξενογράμματη γραφή, όπως υποστηρίχτηκε, δικαιολογείται (ή μάλλον επιβάλλεται) προκειμένου για επιστημονικά γραπτά. Στα άλλα επιβάλλεται η μεταγραφή και εν ανάγκη σε παρένθεση η παρουσία της ξένης ορθογραφίας του ονόματος. Ειδικότερα ο μεταφραστής λογοτεχνικών κειμένων επιβάλλεται να παρέχει και την ξένη ορθογράφηση και τη σωστή νεοελληνική μεταγραφή. Νομίζω ότι δεν είναι πρακτική η σκέψη για εμπλουτισμό του νεοελληνικού αλφαβήτου. Θεραπεία υπάρχει, νομίζω, με τις δικές μου προτάσεις, όπως από παλαιότερα έχουν διατυπωθεί.
Αρχειοθήκη ιστολογίου
-
▼
2008
(92)
-
▼
Ιουνίου
(92)
- Η γενιά της κατοχής / του Δημήτρη Νιάνια 21-12-200...
- για την υπεράσπιση του Καστοριάδηby Θ. 11:23am, Sa...
- Πέθανε το πρωί της Παρασκευής, σε ηλικία 93 ετών, ...
- Κρανάκη, Μιμίκα Ι. | Kranaki, Mimika I. Σύντομη β...
- Ο Καστοριάδης είχε θέσει µε ιδιαίτερη δριµύτητα το...
- Θεοφάνης Τάσης: ο πολιτικός Καστοριάδης και η πολι...
- ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΚΡΙΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ Ο Κορνήλιος Κα...
- Με το όραμα της αυτοθεσμιζόμενης κοινωνίας Δεν χωρ...
- Ροζέ Μιλλιέξ, ο Γάλλος λόγιος που έζησε και έδρασε...
- Πέθανε ο διανοούμενος και φιλέλληνας Ροζέ Μιλλιέξ ...
- Κορνήλιος Καστοριάδης: Εκφραστικά Μέσα Της Ποίησης...
- AMBASSADE DE FRANCE EN GRÈCE Athènes, le 7 jui...
- Αναμνήσεις απο τις σπουδές στο Παρίσι ...
- Κορνήλιος Καστοριάδης: Η άνοδος της ασημαντότηταςΠ...
- 1922: Γέννηση του Κορνήλιου Καστοριάδη, στην Κωνστ...
- Κορνήλιος Καστοριάδης - Φιλοσοφία της Αυτονομίας (...
- «Το ταξίδι του Ματαρόα, 1945.Διακρινοντας Μια ματ...
- «Ματαρόα»Η ΣΥΝΑΡΠΑΣΤΙΚΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΚΑΜΠΑ ΚΑΙ Τ...
- .«Το ταξίδι του Ματαρόα, 1945 – Στον καθρέφτη της ...
- Ματαρόα.ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΚΟΥΡΤΟΒΙΚhttp://ta-nea.dolnet.g...
- Ο Κορνήλιος Καστοριάδης (Κωνσταντινούπολη, 11 Μαρτ...
- ΤΕΧΝΕΣ :: ΒΙΒΛΙΟ :: ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ Πέθανε στα 88 τη...
- Διάβασα χθές στην Καθημερινή πρώτη φορά για τη Μιμ...
- Μιμίκα ΚρανάκηΗ Μιμίκα Κρανάκη, συγγραφέας του Con...
- Μια άλλη ΕυρώπηΟ Καστοριάδης και εμείςΤέτα Παπαδοπ...
- «Το ταξίδι του Ματαρόα,1945 Στον καθρέφτη της μνήμ...
- Το πλοίο «Ματαρόα»Κύριε διευθυντάΑνοίγοντας το κυρ...
- Καληνύχτα Ροζέ, καλημέρα θλίψη Αντιγράφω από «Τα Ν...
- «Ματαρόα» 1945Το θρυλικό «Ματαρόα». Στα πολυνησιακ...
- Ημερολόγια καταστρώματος ενός πλοίου που το λέγαν ...
- Ιωάννης Ξενάκης «Η μουσική μιλάει μόνο στο μυαλό» ...
- ΙΑΝΗΣ ΞΕΝΑΚΗΣ Ο μουσικός των αριθμών Ελεύθερη Σκέψ...
- Γιάννης Ξενάκης - Στοιχεία πιθανοτικών μεθόδων μου...
- Ο Iάννης Ξενάκης αυτοπροσωπογραφείται«Δεν ήθελα να...
- Ετσι τραυματίστηκε ο Ξενάκης Από τη Ροζίτα Σώκου λ...
- Γιάννηs Ξενάκηs. «Ετσι έχασε το μισό του πρόσωπο.....
- Ιάννης Ξενάκης.Οι «γαλαξίες» του στοχαστή μουσικού...
- Ιάννης Ξενάκης Βιογραφικά στοιχείαΓεννήθηκε στη Βρ...
- ο Γλωσσολόγος και Νεοελληνιστής Σταμάτης Καρατζάς....
- Τ. Ζενέτος, Κατοικία στη Γλυφάδα, 1961.Ελληνικότητ...
- Μια σημαντική έκθεση αρχιτεκτονικής με σημείο αναφ...
- Τ. Ζενέτος Υπάρχουν γυάλινα κτίρια τα οποία συγκατ...
- Ε. ΚΡΙΑΡΑΣ Ο ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Ε. ΚΡΙΑΡΑΣ ΑΠΑΝΤΑ ΣΤΟΝ Γ. Μ...
- Επιστολές λογίων προς τον Ε. Κριαρά Του Ν. Δ. Τρια...
- Εμμανουήλ Κριαράs Ενας αιώνας θητεία στη γλώσσαΗ ί...
- Ε. ΚΡΙΑΡΑΣ Ο Καραμανλής αναγνωρίζει τη δημοτική γλ...
- Ε. ΚΡΙΑΡΑΣ * Παρακολουθώ τελευταία τα «αντιλεγόμεν...
- Ε. ΚΡΙΑΡΑΣ ΕΝΑ ΓΛΩΣΣΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ, ΓΙΑ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΧΕ...
- Εμμανουήλ Κριαράs Ενας αιώνας θητεία στη γλώσσαΗ ί...
- Ο Ε. Κριαράς γεννήθηκε στον Πειραιά (1906). Τελείω...
- Επιστολές λογίων προς τον Ε. Κριαρά Ε. Κριαράς «Αλ...
- Ο Ε. ΚΡΙΑΡΑΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ 4Οή ΕΠΕΤΕΙΟ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΑ...
- Γραμματικές της νέας Ελληνικής Τσοπανάκης, Α. Γ. 1...
- Γραμματικές της νέας Ελληνικής Χρήστος Κλαίρης - Γ...
- Η Μιμίκα Κρανάκη πέθανε ήσυχα στο Παρίσι Ολγα Σελλ...
- Το ταξίδι του Ματαρόα, 1945 Στον καθρέφτη της μνήμ...
- .«Το ταξίδι του Ματαρόα, 1945 – Στον καθρέφτη της ...
- Γράφει η Ναταλί Κάππα24 / 04 / 2008Η δημιουργός κα...
- Ν. Ανδρικοπούλου:«Το ταξίδι του Ματαρόα,1945 Στον ...
- Φόρος τιμής στον Ντίκο ΒυζάντιοΗμ/νία έκδοσης: 25 ...
- ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΚΑΓΚΕΛΑΡΗ "Α...
- Χαμένοι στο βλέμμα του Βυζάντιου 06/09/2007 18:...
- Στα ίχνη του χαμένου βλέμματος…Εκθεση αφιερωμένη σ...
- αφήγηση Η γυναίκα με τα μεγάλα μάτια Πώς διέφυγαν ...
- Ανθρωποκεντρικές συνθέσεις «Ντίκος Βυζάντιος, στα...
- Στα ίχνη του Ντίκου «E» 1/9 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑ...
- ΠOΛITIΣMOΣ Hμερομηνία δημοσίευσης: 14-08-07 «Εφ...
- Εγκαινιάστηκε την Παρασκευή 7 Σεπτεμβρίου στο κεντ...
- Ο Ντίκος Βυζάντιος γύρισε σπίτιΕνα μήνα μετά τον θ...
- Ο Ντίκος Βυζάντιος, ένας από τους κορυφαίους Ελλην...
- Μια μέρα θα γυρίσειΈλλης Αλεξίου Ο συνάδελφός μου ...
- Ελλη ΑλεξίουΗ αυτοβιογραφική ταινία - ντοκουμέντο ...
- Πριν 28 χρόνια, στις 20 Αυγούστου 1979, δημοσιεύθη...
- ΑΛΕΞΙΟΥ, ΕΛΛΗ ΕΛΛΗ ΑΛΕΞΙΟΥ (1894-1988) Η Έλλη ...
- ΕΛΛΗ ΑΛΕΞΙΟΥ (1894 - 1988) Η πεζογράφος Έλλη Αλεξ...
- ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΛΛΗΣ ΑΛΕΞΙΟΥ Η Ελλη Αλεξίου γεννήθηκε...
- Η Έλλη Αλεξίου -αδελφή της Γαλάτειας Καζαντζάκη- γ...
- «Contre-temps» της Μιμίκας Κρανάκη (Βιβλιοπωλείον ...
- Γαλλικό Ινστιτούτο: Εκατόν ένα χρόνια συνεργασίας ...
- Ματαρόα, το πλοίο της μεγάλης φυγής Μαρτυρίες για...
- Νίκος Γ. Σβορώνος: Η έγκυρη μαρξιστική εκδοχή της ...
- « Melpo, c’est la Grèce, c’est la Méditerranée, c’...
- ΟΚΤΑΒΙΟΣ ΜΕΡΛΙΕΜερλιέ Οκτάβιος (Merlier Octave) (Ρ...
- Octavius MerlierE VicipaediaSalire ad: navigatione...
- Cranaki Mimika"ΜΑΤΑΡΟΑ" σε δύο φωνές. Σελίδες ξενη...
- Ματαρόα, το πλοίο της μεγάλης φυγής Μαρτυρίες για...
- MataroaUn article de Wikipédia, l'encyclopédie lib...
- Kostas AxelosUn article de Wikipédia, l'encyclopéd...
- Mataroa – Le navire de fuiteDeux livres sont publi...
- Βιογραφικό Γεννήθηκε στο Βόλο στις 16 Ιανουαρίου 1...
- ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΚΩΣΤΑ ΠΑΠΑΪΟΑΝΝΟΥΝΙΚΟΣ ΤΖ. ΣΕΡΓΗΣΔρ....
- ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΚΩΣΤΑ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥΟ Κώστας Στρ. Παπαϊ...
-
▼
Ιουνίου
(92)
Κυριακή 8 Ιουνίου 2008
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου